سلولهای چربی بژ که پیام‌های عصبی در پاسخ به هوای سرد را تقویت می کنند، همچنین بر متابولیسم قند خون تأثیر دارند

30 سپتامبر2016- خوشه‌های سلولی چربیهای سفید در بدن درهوای سرد تبدیل به چربی بژ می‌شوند این سلولها به دلیل داشتن تعداد زیادی میتوکندری( یکی از اجزای سلولی که قادر به سوزاندن کالری و تولید  گرما است) به رنگ بژ هستند. اما از آنجائیکه سلولهای چربی سفید دارای تعداد بسیار کمی سلول عصبی (nerve) هستند، چگونه سلولهای چربی بژ، پیام سرد بودن هوای بیرون را دریافت می‌کنند؟

در این مطالعه بین المللی که در مرکز پزشکی UT Southwesternانجام گردید، محققان دریافتند که پروتئینی به نام connexin 43(Cx43) کانالهای ارتباطی سلول به سلولی را در سطح سلولهای چربی بژ در حال ظهور، می‌سازند که سیگنالهای دریافت شده از چند رشته‌ی عصبی را تقویت می کنند.

این کانال‌ها مانند معابری عمل می‌کنند که سرعت عبور پیام را از میان شکاف‌های بین خوشه های سلولی سرعت می بخشد- همانند یک ایمیل گروهی که یک پیام را همزمان به چندین نفر ارسال می کند.

نتایج این تحقیق که اخیراً درمجله Cell Metabolismمنتشر گردید، همچنین نشان می دهد که چربی بژ برخلاف چربی‌های بخوبی شناخته شده ی سفید و قهوه‌ای، دارای تأثیر ضد دیابتی جالبی بر سوخت و ساز قند است که به نظر می‌رسد مستقل از تنظیم دما می باشد.

دکتر Schererنویسنده‌ی ارشد این مطالعه و مدیر مرکز تحقیقات دیابت UT Southwesternمی گوید: این اطلاعات نشانمی‌دهد که چگونه سلولهای چربی سفید می‌توانند از تعداد بسیار محدود سلولهای عصبی خود حداکثر استفاده را در ارسال و گسترش پیام "درجه حرارت پایین" در میان سلولهای به هم متصل، از طریق یک فیبر عصبی منفرد می‌کنند.

او افزود: بر اساس اطلاعات ما، این برای اولین باری است که مشاهده می‌شود نظارت حرارتی نوعی از سلولهای چربی(گرم شدن) و اثرات متابولیکی بر قندخون به صورت مستقل عمل می کنند.

 یافته‌های ما نشان می‌دهد که فعال سازی Cx43ممکن است موجب تشکیل تعداد بیشتری سلول چربی بژ و در نتیجه افزایش تأثیرات ضد دیابتی مشاهده شده در این مطالعه شود.

چربی که زمانی بعنوان محلی برای ذخیره‌ی کالری اضافه مطرح بود، حال به عنوان یک بافت پویا دارای چندین شکل وعملکردهای متفاوتی می باشد که هنوز در حال شناسایی هستند.

 چربی سفید عمدتاً برای ذخیره سازی انرژی استفاده می‌شود. چربی قهوه‌ای چربی کلاسیک مولد حرارت است و به تنظیم درجه حرارت بدن بویژه در نوزادان کمک می‌کند. برخی از سلولهای چربی سفید توانایی تغییر شکل به نوع  دیگری از چربی بنام  چربی Beigeرا دارند. رنگ چربی قهوه ای و چربی بژ به دلیل بالا بودن تعداد میتوکندریهای موجود در آنها است که در پاسخ به سرمای محیط و سایر محرک های محیطی به تعداد  آنها افزوده می‌شود.

 محققان برای بررسی اثرات متابولیکی چربیهای بژ، به مقایسه‌ی موشهای دارای پروتئین Cx43که قادر به تولید چربی بژ بصورت طبیعی بودند با موشهایی که قادر به تولید پروتئین Cx43نبودند، پرداختند، نداشتن توانایی تولید Cx43به معنای اینست که سلولهای چربی سفید این موشها به ندرت پیامی را برای تغییر به چربی بژ در پاسخ به سرما دریافت می کنند.

پس از سه هفته قرار دادن موش‌ها در درجه حرارت پایین، موشها به محیطی با درجه حرارت نرمال منتقل شدند و متابولیسم گلوکز(قندخون) در آنها  تجزیه و تحلیل گردید.

 در موشهایی که Cx43را تولید می کردند، متابولیسم گلوکز بهبود بیشتری یافته بود. دکتر Schererمی‌گوید: هنوز هر دو گروه از حیوانات قادر به تنظیم درجه حرارت بدن خود بودند، ظاهراً اینکار بوسیله‌ی چربی‌های قهوه‌ای ذخیره شده در بدن آنها انجام می‌شد.

 دکتر Schererتوضیح داد: در این مطالعه به دو نتیجه رسیدیم اول اینکه وجود پروتئین Cx43برای انتشار سیگنالهای عصبی که منجر به تولید بافت چربی بژ از بافت چربی سفید می گردد، لازم  و ضروری است و دوم اینکه  چربی‌های بژ از نقطه نظر خواص ضد دیابتی و متابولیکی نسبت به تنظیم درجه حرارت بدن بسیار جالب توجه تر می باشند، این یافته دارای پیامدهای بالینی بسیار قابل توجهی است.

 منبع و سایت:

Cell Metabolism, 2016; 24 (3): 420 DOI: 10.1016/j.cmet.2016.08.005

www.sciencedaily.com/releases/2016/09/160930130522.htm